Η βαριά εξάρτηση του κράτους
Της Ιωάννας Μάνδρου*
H δίκη για τη βιβλική καταστροφή στο Μάτι, που όμοιά της πρώτη φορά συνέβη από πυρκαγιά στη χώρα μας, δεν συνταράσσει μόνο για τις μαρτυρίες των συγγενών, που έχασαν τους ανθρώπους τους, εκείνους που βρήκαν μαρτυρικό θάνατο μέσα σε δευτερόλεπτα. Τις μαρτυρίες ακρωτηριασμένων, οικογενειακά και ψυχικά, ανθρώπων, που δεν αρκούν λόγια για να περιγράψουν οι ίδιοι την οδύνη τους για τις απώλειές τους. Ούτε μόνο για τους εγκαυματίες, εκείνους που ζουν με τραύματα στην ψυχή και στο σώμα και έρχονται στο δικαστήριο, ζωντανές αποδείξεις του μεγάλου εγκλήματος που συντελέστηκε.
Η δίκη για το Μάτι συνταράσσει για έναν επιπλέον πολύ σοβαρό λόγο. Διότι διαπιστώνεται με τον πλέον τραγικό και βάναυσο τρόπο πως ο κρατικός μηχανισμός στη χώρα μας, δεκαετίες μετά τη Μεταπολίτευση, οι κρατικές υπηρεσίες δηλαδή που έχουν την αρμοδιότητα αλλά και την ευθύνη να προασπίζουν τη ζωή και τις περιουσίες των πολιτών, είναι βαριά εξαρτημένος.
Βαριά εξαρτημένος από παθογένειες του πολιτικού μας συστήματος, που παρά τις κατά καιρούς δεσμεύσεις και εξαγγελίες, παρά το γεγονός ότι είμαστε ήδη πάνω από μισόν αιώνα μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, εντούτοις ακόμα η κρατική μηχανή δουλεύει με εντολές πολιτικών, που συντηρούν στη ζωή ένα κράτος, που δεν αποβλέπει στην εξυπηρέτηση του πραγματικού συμφέροντος της κοινωνίας και των πολιτών.
Στο Μάτι, οι άνθρωποι κάηκαν γιατί κανένας αρμόδιος, κανένας από εκείνους που είχαν την ευθύνη να κάνουν τη δουλειά τους, δεν κινήθηκε. Η Πολιτική Προστασία, η Πυροσβεστική, η Αστυνομία, η Αυτοδιοίκηση αδράνησαν, διότι δεν υπήρξε η απαραίτητη πολιτική εντολή. Η βαριά εξάρτηση του κρατικού μηχανισμού από τα κόμματα και την πολιτική, με τη χειρότερη έννοια του όρου (ρουσφετολογικές αναρριχήσεις σε κρίσιμα πόστα, έλλειψη εκπαίδευσης και οργάνωσης κρατικών υπηρεσιών και δεκάδες άλλα), άφησε στο Μάτι το βαρύ και φρικτό αποτύπωμά της.
Αν η κρατική μηχανή, οι αρμόδιες υπηρεσίες, είχε τη συνείδηση του ρόλου της και οι υπεύθυνοί της είχαν κατανοήσει το θεσμικό φορτίο τους για την προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών, δεν θα φθάναμε στην τραγωδία. Τίποτα δεν λειτούργησε, γιατί κανένας δεν φρόντισε γι’ αυτό. Οι μαρτυρίες όσων επέζησαν ξεκινούν από το «χάος», στο «δεν υπήρχε πουλί πετούμενο» και φθάνουν σε περιγραφές άγνοιας ακόμη και των βασικών καθηκόντων των πυροσβεστών, που πραγματικά σοκάρουν και προκαλούν οργή.
Ολόκληρο πυροσβεστήρα άδειασαν (αν είναι δυνατόν) σε δύο πεντάχρονα παιδάκια που τα βρήκαν οι πυροσβέστες να καίγονται! Και το περιστατικό καταγράφηκε στο δελτίο συμβάντων.
Αν κάτι οφείλει να μείνει από αυτή τη δίκη, γιατί οι άνθρωποι πίσω δεν έρχονται, ούτε τα τραύματα επουλώνονται –πλημμελήματα δικάζονται κατά τον νόμο και οι ποινές είναι προδιαγεγραμμένες– είναι ότι, επιτέλους, ο κρατικός μηχανισμός οφείλει, τώρα, να απεξαρτηθεί από τα κόμματα και τις πολιτικές εξυπηρετήσεις. Τώρα, όχι αύριο. Για να μην ξαναζήσουμε ένα ακόμη Μάτι…
*Η κυρία Μάνδρου είναι δημοσιογράφος, εξειδικευμένη δικαστική ρεπόρτερ και το άρθρο της δημοσιεύθηκε αρχικά στην εφημερίδα «Καθημερινή» 6.12.2022