• : info@in-social.gr

Aπό την ιστορική δικαίωση στη νέα κυριαρχία

Του Γιώργου Παπούλια*

Ένα χρόνο πριν (ΤΑ ΝΕΑ, 30/1/2021) γράφαμε για «την αναπόφευκτη ευκαιρία της Σοσιαλδημοκρατίας» και δώδεκα μήνες μετά η Ευρώπη μετρά ήδη μερικές ακόμα ΣΔ κυβερνήσεις, νίκες σε αρκετές δημοτικές εκλογές, έναν Σοσιαλδημοκράτη Γερμανό Καγκελάριο και αξιοσημείωτη δημοσκοπική άνοδο σε πολλές χώρες, όπως και στην Ελλάδα μέσα από το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής. Εκ του αποτελέσματος, ό,τι δεν επετεύχθη από την διαχείριση της οικονομικής κρίσης που έγινε ως επί το πλείστον με Σοσιαλδημοκρατικά εργαλεία συνέβη τελικά μέσα από τις συνέπειες και την διαχείριση της υγειονομικής κρίσης. Η Σοσιαλδημοκρατία ενισχύεται κι επιστρέφει εν είδει ιστορικής δικαίωσης από το εκλογικό σώμα που της είχε γυρίσει την πλάτη, μπορεί όμως να διατηρήσει αυτή την επιρροή και ξανά να κυριαρχήσει;

Εκτός από τα προφανή δεδομένα που ανέδειξε η Πανδημία (ο νέος ρόλος του Κράτους, τα δημόσια συστήματα υγείας, οι κρατικές ενισχύσεις στην οικονομία κλπ) ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που επικαιροποιούν τόσο ένα πολιτικό ρεύμα που θεωρούνταν μέχρι πρότινος «νεκρό» και «ξεγραμμένο» και το καθιστούν ξανά πρώτη επιλογή των ευρωπαίων πολιτών και επιδραστικό πολιτικό ρεύμα ακόμα και στις ΗΠΑ; Είναι η δομική φιλοσοφία της Σοσιαλδημοκρατίας που συναντάμε στα γενεσιουργά της χρόνια αλλά και στον τρόπο που κυριάρχησε, εξελίχθηκε και επιβίωσε διανύοντας τρεις αιώνες μέχρι σήμερα. Ένα πολιτικό ρεύμα που καταφέρνει να συνδυάζει, να συμβιβάζει και να αναπροσαρμόζεται.

Στην εποχή των μεγάλων «-ισμών», συνδύασε την σοσιαλιστική επαναστατικότητα με τον σεβασμό στην κοινοβουλευτική δημοκρατία, έχτισε τους μεγάλους και παραγωγικούς συμβιβασμούς μεταξύ του κεφαλαίου και της εργασίας, πέτυχε, μέσα από μεθοδικά συστήματα φορολογίας και κοινωνικών παροχών, ισορροπημένες κοινωνικές συνθήκες συνεχούς ανακατανομής του πλούτου, χωρίς να πλήττεται η οικονομική ανάπτυξη και χωρίς τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα να μένουν απροστάτευτα και να περιθωριοποιούνται. Μέσα από την ικανότητα να προσαρμόζεται στις κοινωνικές και οικονομικές απαιτήσεις της κάθε εποχής, συνέβαλε περισσότερο από κάθε άλλο πολιτικό ρεύμα στον σχηματισμό και την διαμόρφωση του σημερινού «ευρωπαϊκού μοντέλου» ζωής και υψηλότατου επιπέδου διαβίωσης.

Σήμερα γνωρίζουμε πως η Δημοκρατία αντιμετωπίζει προκλήσεις και κινδύνους νέας κοπής, από την οικονομική και διπλωματική ισχύ αυταρχικών καθεστώτων μέχρι την τεχνολογική επιρροή των ψηφιακών κολοσσών, ζητήματα που απαιτούν συνδυαστικές δημοκρατικές διευθετήσεις. Στον κόσμο της Εργασίας συντελούνται τεράστιες ανατροπές και χρειάζονται νέες συμφωνίες και νέοι συμβιβασμοί. Η κλιματική κρίση απαιτεί γενναίες πολιτικές καταμερισμού του κόστους μετάβασης σε ένα οικολογικό μέλλον και ηγεσίες που θα επιταχύνουν την εφαρμογή περιβαλλοντικών μέτρων ενώ τα δημογραφικά ζητήματα, είτε με την μορφή της γήρανσης στην Ευρώπη είτε με την πληθυσμιακή έκρηξη στις αναπτυσσόμενες χώρες λειτουργούν ως βραδυφλεγής βόμβα για την ειρήνη, την ασφάλεια αλλά και την διασφάλιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Κι όλα αυτά σε ένα διεθνές περιβάλλον όξυνσης των ανισοτήτων και συνεχών προκλήσεων κοινωνικής ρευστότητας και ανασφάλειας.

Γίνεται λοιπόν φανερό πως πέρα από την πρόσκαιρη πολιτική καρποφορία που επέφερε η διαχείριση της πανδημίας η επικαιροποίηση και προσαρμογή των θεμελιωδών αρχών και της Σοσιαλδημοκρατίας στα μεγάλα ζητούμενα του καιρού μας, μπορεί να αποτελέσουν την βάση για μια νέα περίοδο πολιτικής κυριαρχίας στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Για ένα μέλλον διαλλακτικότητας κι όχι παράλληλων δογματικών μονόλογωνκαι για την παράθεση χρωμάτωνστην μονότονη αντιπαράθεση του «άσπρου-μαύρου».

*Ο Γιώργος Παπούλιας Πολιτικός Επιστήμονας, επιστημονικός διευθυντής ΙΝΣΟΣΙΑΛ, το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Share :

Post a Comment